Kredyt konsumencki to specjalna oferta proponowana przez banki, przez którą rozumie się umowę o kredyt w maksymalnej wysokości 255 550 zł lub równowartości tej kwoty w innej walucie.
Szczególną cechą kredytu konsumenckiego jest to, że jest zaciągany na konkretny cel, np. w celu dokonania zakupu samochodu lub remontu domu. Aby kredyt mógł nosić miano konsumenckiego, musi on spełniać szereg warunków. Oprócz maksymalnej wysokości kredytu równie istotne są informacje dotyczące kosztów dodatkowych, np. jego oprocentowanie. Kredyt konsumencki jest uregulowany prawnie Ustawą z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
Zawarta została w nim jasna definicja kredytu konsumenckiego, a także wyszczególnia wymogi, jakie muszą zostać spełnione, by taką umowę zawrzeć. Kredyt konsumencki powinien jawnie informować konsumenta o Rzeczywistej Stopie Oprocentowania i całkowitej kwocie, jaką kredytobiorcy przyjdzie zapłacić. Według wskazanej ustawy umowa o kredyt konsumencki powinna jasno określać typ udzielanego kredytu, całkowity czas na spłatę zobowiązania, sposób spłaty odsetek i spłatę kredytu.
Umowa o kredyt konsumencki powinna, także zawierać informacje o wszelkich dodatkowych kosztach kredytu, jakie mogą zostać poniesione przez konsumenta, np. prowizja, ubezpieczenie. Jeżeli umowa nie spełnia wymogów, jakie zostały zawarte w Ustawie o kredycie konsumenckim, nie będzie ona według prawa legalnie obowiązującym aktem. Kredyt konsumencki może występować na rynku bankowym w różnych postaciach. Może on przybrać formę np.:
1. Umowy na pożyczkę
2. Umowy o kredyt odnawialny
3. Umowy o kredyt w rozumieniu przepisów prawa bankowego
W związku z wytycznymi, jakie zostały zawarte w Ustawie o kredycie konsumenckim, udzielający kredytu mają obowiązek wywiązywania się z szeregu formalności, które mają za zadanie zapewnić bezpieczeństwo konsumentowi. Kredytodawca nie może zataić przed kredytobiorcą stopy oprocentowania dla danego kredytu oraz wszystkich dodatkowych opłat mających wpływ na całkowity koszt kredytu. Jego obowiązkiem jest jawne i bezpośrednie wskazanie tych informacji, a także zawrzeć w ofercie wysokość RRSO.
Jeśli kredytodawca uzna, że potencjalny kredytobiorca nie posiada odpowiedniej zdolności kredytowej, by móc liczyć na wybraną przez siebie ofertę, bank ma obowiązek niezwłocznego poinformowania potencjalnego kredytobiorcy o negatywnej ocenie jego zdolności kredytowej. W odwrotnej sytuacji kredytodawca zobowiązany jest przygotować dla konsumenta bezpłatny projekt umowy o kredyt, razem ze wszelkimi informacjami prawnymi.
Co również istotne, umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej w sposób zrozumiały dla każdego konsumenta. Kredytobiorca posiada pełne prawo do udzielenia mu informacji i uzyskania niezbędnych wyjaśnień dotyczących interesującej go oferty kredytu konsumenckiego i warunków regulujących jego realizację.
Posiada on również pełne prawo do uzyskania bezpłatnego projektu umowy o kredyt konsumencki, jeżeli w ocenie kredytodawcy spełnia on warunki udzielenia takowego kredytu. Jeżeli podczas zawierania umowy, pojawią się informacje, które nie są dla konsumenta zrozumiałe, ma on pełne prawo żądać od kredytodawcy odpowiednich wyjaśnień.
Konsument posiada także prawo do tego, by przed końcem terminu określonego w umowie spłacić całość lub pozostałą część zaciągniętego kredytu konsumenckiego.
Klientowi przysługuje również prawo do odstąpienia od umowy o kredyt konsumencki w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy i może to zrobić bez podawania żadnej przyczyny swojej decyzji. Możliwość taka istnieje, jeśli konsument przed upływem tego terminu złoży pod wskazany przez kredytodawcę adres oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Dodatkowo konsument nie zostanie obciążony żadnymi kosztami związanymi z odstąpieniem od umowy o kredyt konsumencki. Wyjątkiem są odsetki za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia jego spłaty.
Kredyt konsumencki czasami jest mylony z kredytem konsumpcyjnym
Różnica pomiędzy nimi sprowadza się jedynie do celu, w jakim dany kredyt został zaciągnięty. Środki przydzielone z kredytu konsumpcyjnego konsument może przeznaczyć na dowolnie wybrany cel, zaś środki pochodzące z kredytu konsumenckiego muszą zostać wykorzystanie na konkretny cel, np. zakup samochodu. Czyli w chwili, kiedy korzystamy z oferty kredytu konsumpcyjnego przydzielone nam środki wykorzystujemy według własnego upodobania i nie musimy z tego tłumaczyć się bankowi zaciągamy zobowiązanie na dowolny cel, jest to kredyt konsumpcyjny. Jednak w wypadku kredytu konsumenckiego musimy sprecyzować nasz cel.
