Coraz więcej osób korzysta z różnego rodzaju dotacji na różne przedsięwzięcia. Dotacje mają charakter uznaniowy. Podmiot starający się o uzyskanie dotacji musi spełnić szereg warunków wstępnych określonych przez jednostkę udzielającą dotacji. Dotacja jest to ogólnie mówiąc bezpośrednia płatność o charakterze niekomercyjnym, przekazana biorcy przez jednostkę kontraktującą w celu realizacji konkretnego zadania. Zadanie to musi być ściśle sprecyzowane w umowie bądź w prawie.
Nie wolno zmienić przeznaczenia otrzymanych środków. Zazwyczaj dotacja finansuje część kosztu danego projektu. Dotacje są skrupulatnie rozliczane. Pomoc może być udzielana przez różne podmioty, instytucje oraz organizacje. W tym celu ich statuty lub inne akty opisujące ich zasady działania muszą dopuszczać taki rodzaj działalności.
Dotacje mogą przybierać różne formy, najczęściej są to:
– dotacje celowe przyznawane jednostkom samorządu terytorialnego przez rząd,
– dotacje dla funduszy celowych,
– dotacje dla szkół wyższych,
– dotacje unijne.
O dotację może ubiegać się w zasadzie każdy podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą i posiada siedzibę na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Pomoc może być udzielana przedsiębiorcom, podmiotom działającym na rzecz innowacyjności oraz podmiotom działającym na rzecz rozwoju gospodarczego.
Donatorem mogą być:
– administracja rządowa i samorządowa, poprzez zlecenie realizacji zadań publicznych ze środków publicznych,
– inne organizacje pozarządowe krajowe lub zagraniczne,
– Unia Europejska,
– podmioty niepubliczne.
Ubieganiu się o dotację towarzyszy ściśle określona procedura
O większość dofinansowań możemy ubiegać się gdy donator ogłosi nabór wniosków. W ogłoszeniu o naborze powinny zostać zawarte podstawowe informacje dotyczące przede wszystkim zakresu działań objętych dotacją, oraz tego kto i w jakim terminie może ubiegać się o dofinansowanie.
Ogłoszenie powinno zawierać inne informacje stanowiące pomoc w uzyskaniu dotacji, takie jak zasady skonstruowania budżetu, lista wymaganych załączników, lista kosztów podlegających dotacji. Po otrzymaniu wniosku donator musi przeprowadzić jego ocenę zarówno pod względem formalnym, jak i merytorycznym. Ocena formalna polega m.in. na sprawdzeniu czy wniosek został złożony w terminie oraz czy zawiera wymagane załączniki i podpisy. Ocena merytoryczna to ocena zgodności projektu z założeniami dotacji oraz atrakcyjności i innowacyjności działań.
Kwoty oraz zakres dotacji rządowych są ustalane w ustawie budżetowej, a stawki dotacji określa organ stanowiący jednostki
W sytuacji, gdy uda nam się uzyskać dotację, przystąpić do realizacji działań możemy w terminie ujętym w umowie zawartej ze sponsorem. Dotacja zostaje przekazana na konto beneficjenta zgodnie z ustaleniami zawartymi w umowie.
Najpopularniejsze w Polsce obecnie są dotacje unijne. Aby uzyskać dofinansowanie ze środków europejskich należy spełnić wymogi takie jak:
– wnioskodawca musi prowadzić działalność i mieć siedzibę na terenie Rzeczpospolitej Polskiej,
– w przypadku osoby fizycznej, musi ona posiadać miejsce zamieszkania na terenie Rzeczpospolitej Polskiej,
– wnioskodawca nie może podlegać wykluczeniu z ubiegania się o dofinansowanie, czyli np. posiadać zaległości z tytułu należności publicznoprawnych, znajdować się w trudnej sytuacji ekonomicznej, być w stanie likwidacji, w trakcie postępowania upadłościowego, postępowania naprawczego lub posiadać obowiązku zwrotu pomocy publicznej,
– projekt musi być realizowany na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej,
– wszelkie prace związane z realizacją projektu muszą rozpocząć się po dniu złożenia wniosku o wsparcie finansowe.
Korzystanie z dotacji unijnych ma swoje zasady, które mówią, że:
– konieczne jest zachowanie trwałości projektu, czyli posiadać realistyczną ocenę szansy kontynuacji projektu bez wsparcia publicznego lub kontynuacji zawartych w nim działań,
– należy utrzymać inwestycję w regionie otrzymującym pomoc przez minimum 5 lat, a w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw przez minimum 3 lata od zakończenia jej realizacji,
– w projektach unijnych niewielka część dotacji jest przekazywana w formie zaliczki, jednak większość dotacji jest przekazywana w formie refundacji, czyli biorca musi zadbać o przejściowe finansowanie, najczęściej w postaci kredytu,
– niewykorzystane środki lub wykorzystane niezgodnie z umową podlegają zwrotowi,
– dotacje mają za zadanie zwiększenie inwestycji w podmiocie,
– w procedurze oceny wniosków mniejsze znaczenie ma sukces ekonomiczny przedsięwzięcia niż formalne i techniczne elementy projektu.
